Zwrot zadatku z umowy przedwstępnej. Zadatek wciąż odgrywa jedną z kluczowych ról, jako wygodne narzędzie usprawniające obrót gospodarczy. W praktyce najczęściej stosowany jest przy transakcjach sprzedaży nieruchomości i zwykle powiązany jest z konstrukcją umowy przedwstępnej. Warto zatem odświeżyć i uporządkować podstawowe
[b]Rz: Kiedy umowa przedwstępna przestaje obowiązywać strony, które ją zawarły?[/b] [b]Anna Szynkiewicz, radca prawny w kancelarii Lovells:[/b] Umowa przedwstępna przestaje obowiązywać wtedy, gdy zostaje rozwiązana przez obie strony lub jedna ze stron od niej skutecznie odstąpi. Sam upływ terminu zawarcia umowy przyrzeczonej nie powoduje wygaśnięcia umowy przedwstępnej. W trudnej sytuacji może znaleźć się sprzedający, jeżeli wiąże go umowa przedwstępna z kupującym, który mimo upływu terminu zawarcia umowy przyrzeczonej i wezwania do jej zawarcia przez zbywcę nie pojawia się u notariusza i brak z nim kontaktu. W takim wypadku wcale nie jest oczywiste, czy sprzedający może uznać, iż umowa przedwstępna przestała go obowiązywać i może swobodnie rozporządzać swoją nieruchomością. [b]Dlaczego nie można uznać, że umowa przedwstępna wygasła?[/b] Ja to zostało potwierdzone przez Sąd Najwyższy w wielu orzeczeniach, bezskuteczny upływ terminu przewidzianego w umowie przedwstępnej na zawarcie umowy przyrzeczonej nie powoduje automatycznego wygaśnięcia zobowiązania do zawarcia tej umowy. Przeciwnie, roszczenia stron o zawarcie umowy przyrzeczonej stają się wtedy wymagalne i w konsekwencji dopiero wtedy rozpoczyna się bieg jednorocznego terminu przedawnienia. Dlatego też, jeżeli kupujący nie przystępuje do umowy przyrzeczonej, mimo iż umówiony przez strony termin upłynął, sprzedający nie może samodzielnie uznać, iż został zwolniony z zobowiązania do sprzedaży nieruchomości. W szczególności dzieje się tak, gdy sprzedający nie ma pewności, czy niestawienie się przez kupującego na podpisanie umowy przyrzeczonej było zawinione i możemy mówić o uchylaniu się od zawarcia umowy. [b]W jakich przypadkach będzie mowa o uchylaniu się od wywiązania z umowy?[/b] Przez uchylanie się od zawarcia umowy należy rozumieć bezpodstawną odmowę zawarcia umowy przyrzeczonej, mimo prawidłowego wezwania przez stronę uprawnioną. Konieczne jest, aby nieprzystąpienie do umowy było zawinione. Musimy pamiętać jednak, iż przyczyny nieprzystąpienia do umowy mogą być różne i wystarczy przypadek losowy, aby kupującemu nie można było przypisać winy. Kwestia winy, mimo iż – jak się wydaje – wszyscy intuicyjnie ja rozumieją, może wywołać spory. Na przykład sytuacja, gdy kupujący po zawarciu umowy przedwstępnej nie uzyskał kredytu, wydaje się typową okolicznością obciążającą kupującego. Natomiast Sąd Najwyższy w wyroku z 7 kwietnia 2004 roku (IV CK 212/03) uznał, iż nieotrzymanie kredytu nie może być zawsze uznane za okoliczność zawinioną przez kupującego. [b]Jakie uprawnienia przysługują sprzedającemu, gdy kupujący uchyla się od zwarcia umowy przyrzeczonej?[/b] Kodeks cywilny, regulując umowę przedwstępną w art. 389 i 390, ograniczył się do wskazania, iż gdy strona zobowiązana uchyla się od zawarcia umowy przyrzeczonej, druga strona może żądać naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na jej zawarcie. Ponadto, prawo stanowi, iż gdy umowa przedwstępna spełnia zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, strona poszkodowana może sądownie dochodzić jej zawarcia. [b]Co może jednak zrobić sprzedający, jeżeli nie zamierza kupującego sądownie przymuszać do podpisania umowy, a chce sprzedać nieruchomość innej osobie?[/b] Ponieważ, jak to zostało już powiedziane, umowa przedwstępna z upływem terminu do zawarcia umowy przyrzeczonej sama z siebie nie przestaje obowiązywać, przed ponowną sprzedażą nieruchomości sprzedający powinien doprowadzić do tego, aby umowa wygasła. Najprostszym wyjściem z sytuacji jest rozwiązanie umowy przedwstępnej za porozumieniem stron, z jednoczesnym rozliczeniem zadatku czy zaliczki otrzymanych przy umowie przedwstępnej. Jeżeli kupujący nie jest chętny do wspólnego rozwiązania umowy przedwstępnej, sprzedający powinien od umowy przedwstępnej odstąpić. Jeżeli tego nie zrobi, musi się liczyć z ryzykiem odpowiedzialności odszkodowawczej wobec kupującego, a gdy nieruchomość zostanie sprzedana nowej osobie, nawet z możliwością procesu o uznanie umowy za bezskuteczną wobec pierwotnego kupującego, na podstawie art. 59 Będzie to możliwe, gdyobie strony nowej transakcji o zawarciu umowy przedwstępnej wiedziały lub mogły się dowiedzieć, np. na podstawie wpisów w księdze wieczystej. [b]Gdzie jeszcze mogą czyhać pułapki?[/b] Dodatkowym utrudnieniem przy dalszej sprzedaży nieruchomości może być wpis roszczenia przysługującego niedoszłemu kupującemu o zawarcie umowy przyrzeczonej do działu III księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości. Przed upływem rocznego okresu przedawnienia sąd nie wykreśli go na wyłączne żądanie właściciela, umotywowane nieprzystąpieniem kupującego do umowy przyrzeczonej. Wykreślenie będzie możliwe dopiero za zgodą kupującego lub po wykazaniu, iż umowa przedwstępna wygasła. [b]Kiedy więc możliwe jest odstąpienie od umowy?[/b] Odstąpienie od umowy jest odpowiednim wyjściem, jeżeli nie można wyegzekwować od strony kupującej ponownej wizyty u notariusza w celu dobrowolnego rozwiązania umowy przedwstępnej. Prawo odstąpienia nie przysługuje jednakże automatycznie. W przypadku umowy przedwstępnej pojawia się problem związany z orzecznictwem Sądu Najwyższego (np. wyrok z 14 grudnia 1999, II CKN 624/98). Umowa przedwstępna nie jest mianowicie uznawana za umowę wzajemną i dlatego nie stosuje się do niej przepisów działu III księgi trzeciej kodeksu cywilnego, w tym w szczególności art. 491 ustanawiającego ustawowe prawo odstąpienia w przypadku zwłoki dłużnika w wykonaniu umowy wzajemnej. Dlatego też nie w każdym przypadku niedojścia do zawarcia umowy przyrzeczonej strony będą mogły skorzystać z prawa odstąpienia. [b]W jakim przypadku można zatem skutecznie odstąpić od umowy?[/b] Istnieją dwie okoliczności uprawniające do wykonania prawa odstąpienia od umowy przedwstępnej. Prawo to będzie przysługiwało, gdy zostanie ono w umowie dodatkowo i wyraźnie zastrzeżone, z wyznaczeniem terminu jego wykonania, zgodnie z art. 395 Ponadto z prawa odstąpienia od umowy przedwstępnej będzie można skorzystać w oparciu o art. 394 gdy w umowie przedwstępnej przewidziany został zadatek. W takim przypadku ustawa przewiduje, iż zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczania terminu dodatkowego od umowy odstąpić. Może się jednak okazać, iż mimo otrzymania przy umowie przedwstępnej zadatku prawo odstąpienia nie przysługuje. Stać się tak może, gdy strony nazwą świadczenie na poczet umowy zadatkiem, jednakże uregulują zasady jego zwrotu lub zatrzymania odmiennie od reguł kodeksu cywilnego lub też podobnie, ale nie identycznie. Aby mieć pewność, iż sam zadatek pozwoli nam na odstąpienie od umowy, ważne jest, aby znalazło się przy jego regulacji odpowiednie odesłanie do art. 394 lub też, jeżeli strony zamierzają przyjąć inne niż kodeksowe zasady zadatku, wyraźne zastrzeżenie prawa odstąpienia. Wynika z tego również, że jeżeli strony w umowie przedwstępnej zastrzegły wyłącznie zaliczkę na poczet przyszłej ceny, nie będzie możliwości, aby na tej podstawie doprowadzić do odstąpienia od umowy. [ramka][srodtytul]Warto wiedzieć [/srodtytul] >> Najczęściej umowa przedwstępna podpisywana jest przez kupującego, jak tylko znajdzie on odpowiednie dla siebie lokum, natomiast inne formalności, w tym kredyt, załatwiane są już po jej zawarciu. >> Może się jednak zdarzyć, iż kupujący nie otrzyma kredytu lub też będą miały miejsce inne okoliczności uniemożliwiające mu zawarcie umowy przyrzeczonej. W takim przypadku obie strony transakcji powinny zdecydować o zakończeniu łączącego je stosunku prawnego i rozwiązać umowę przedwstępną. >> Nieprzystąpienie do umowy przyrzeczonej przez jedną stronę w przewidzianym terminie – mimo iż druga strona była do tego gotowa – nie powoduje automatycznie, iż umowa przedwstępna przestaje wiązać strony, a nieruchomością można dalej swobodnie rozporządzać bez narażania się na ryzyko odpowiedzialności. >> Gdy roszczenia z umowy przedwstępnej zostały wpisane do księgi wieczystej, a nie dojdzie do jej rozwiązania, przed upływem terminu przedawnienia roszczeń właściciel może mieć duży problem, aby nieruchomość dalej sprzedać. >> Ważne jest więc, aby przy podpisywaniu umów przedwstępnych zapewnić, by w sytuacji niedojścia umowy do skutku sprzedający mógł ostatecznie się od niej uwolnić – poprzez odstąpienie oparte na instytucji zadatku lub takie uprawnienie jednoznacznie przewidziane w umowie przedwstępnej. [/ramka]
Art. 396. Jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy ( odstępne ), oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego. Umowne prawo odstąpienia jest więc zastrzeżeniem, które pozwala jednej lub obuUmowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości z roku na rok zyskuje na popularności. Taki stan rzeczy wynika przede wszystkim z ogromnego zapotrzebowania na nowe lokale mieszkalne. Kupno mieszkania to bardzo żmudny proces. Niejednokrotnie kupujący mieszkanie musi ubiegać się o kredyt w banku. Zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości daje nam przede wszystkim czas na dokonanie wszelkich formalności z bankiem. Gwarantuje też, że sprzedający nagle nie podniesie ceny nieruchomości. 1. Czym jest umowa przedwstępna? 2. „Termin rzecz święta” 3. Zadatek - czyli postanowienie warte przemyślenia 4. Forma umowy przedwstępnej 5. Uwaga na przedawnienie Czym jest umowa przedwstępna?Zgodnie z art. 389 kc przez umowę przedwstępną jedna lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości oznaczonej umowy (tj. umowy przyrzeczonej). Z wyżej przywołanego przepisu wynika ponadto, że umowa ta powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej (tzw. essentialia negotii). Nieokreślenie w umowie powyższego rodzaju postanowień skutkuje jej nieważnością[1]. Przez postanowienia przedmiotowo istotne rozumie się zamieszczenie przez strony minimum treści, jakie jest niezbędne dla zaistnienia danego rodzaju umowy. W umowie przedwstępnej sprzedaży nieruchomości za istotne postanowienia umowne należy uznać :określenie przedmiotu umowy (tzn. dokładne oznaczenie o jaką nieruchomość chodzi) icenę.„Termin rzecz święta”Ważnym elementem umowy przedwstępnej (także umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości), lecz nie uznanym przez ustawodawcę za istotne postanowienie, jest termin. Strony mogą w umowie przedwstępnej wskazać konkretny termin, w którym zawrą umowę przyrzeczoną. Takie rozwiązanie jest wskazane, ponieważ zapobiega ono wystąpieniu ewentualnych sporów co do wyznaczenia odpowiedniego terminu do zawarcia umowy przyrzeczonej. Już samo określenie czym jest „odpowiedni termin” budzi spore kontrowersje. Należy przy tym pamiętać, że wyznaczenie terminu nieodpowiedniego spowoduje, iż złożone oświadczenie woli nie wywrze zamierzonego skutku prawnego.[2] Ponadto strony mają możliwość, wskazać w umowie która z nich jest uprawniona do wyznaczenia terminu. W przypadku gdy umowa przewiduje, że obie strony mają prawo do wyznaczenia terminu, a każda z nich wyznaczy inny termin, terminem właściwym będzie ten który dana strona wskazała wcześniej. Jeśli zaś w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej, żadna ze stron nie wyznaczy terminu zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia ( § 2 - czyli postanowienie warte przemyśleniaAby zabezpieczyć swoje interesy oraz zdyscyplinować drugą stronę do zawarcia umowy przyrzeczonej warto zastrzec w umowie zadatek. Zadatek przy sprzedaży nieruchomości wynosi zwyczajowo około 10% ceny.[3] Zgodnie z art. 394 w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować. Natomiast jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. W przypadku wykonania umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości (zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży), zadatek zostaje zaliczony na poczet ceny nieruchomości. Z kolei zgodnie z § 3, art. 394 w przypadku rozwiązania umowy przez strony zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności. Należy stwierdzić więc, że zadatek stanowi swego rodzaju odszkodowanie, na wypadek niewykonania zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej przez jedną ze umowy przedwstępnej W omawianej materii (umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości) istotnym elementem jest forma w jakiej zawarta została umowa. Ustawodawca w art. 390 wskazał skutki jakie mogą wyniknąć w wypadku niewywiązania się z umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości przez jedną ze skutkiem jakim możemy wyróżnić jest tzw. skutek słabszy. Jego istotą jest roszczenie o naprawienie szkody, strony która liczyła na wykonanie umowy przedwstępnej w przypadku gdy druga strona uchyla się od jej zawarcia. Możliwość skorzystania wyłącznie ze skutku słabszego będzie miała strona, która zawarła ważną umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości, (zawierającą essentialia negotii), ale nie zachowała wymagań co do zawarcie umowy w formie aktu notarialnego, pozwala skorzystać stronie z tzw. skutku mocniejszego. Zgodnie z art. 390 § 2 gdy umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do formy, strona uprawniona może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej. Powyższe nie oznacza oczywiście, że umowa przedwstępna zawarta w zwykłej formie pisemnej jest nieważna. Jednakże zastosowanie formy aktu notarialnego stwarza pewnego rodzaju komfort wyboru. Możliwe jest skorzystanie ze skutku słabszego poprzestając tylko na odszkodowaniu lub też zdecydowanie się na dochodzenie zawarcia umowy przyrzeczonej (skutek mocniejszy).Uwaga na przedawnienieRoszczenia z umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości przedawniają się z upływem roku od dnia w którym umowa przyrzeczona miała zostać zawarta (art. 390 § 3 in principio). Roczny termin obejmuje zarówno roszczenie odszkodowawcze jak i roszczenie o zawarcie umowy również pamiętać, że wniesienie pozwu o wykonanie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości nie przerywa biegu przedawnienia co do roszczenia odszkodowawczego[4]. Jednakże w przypadku gdy sąd oddali powództwo o zawarcie umowy przyrzeczonej, roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem roku od dnia w którym orzeczenie stało się prawomocne. Takie rozwiązanie gwarantuje wierzycielowi możliwość dalszego dochodzenia roszczeń, pomimo oddalenia powództwa o zawarcie umowy przyrzeczonej.[1]wyr. SA w Katowicach z r., I ACa 914/99[2]Art. 389 KC, Komentarz red. Osajda 2018, wyd. 20/A. Zbiegień-Turzańska[3] tak, prof. nadzw. dr hab. Ryszard Strzelczyk, Prawo Nieruchomości wyd. 6[4] wyr. SN z r., II CSK 459/09 Elementy obowiązkowe w umowie przedwstępnej. Umowa musi oczywiście zawierać szczegółowe dane osobowe obu stron. Uwzględniamy również przedmiot sprzedaży, a także jej wartość. I na tym w zasadzie wyczerpują się obligatoryjne punkty umowy, o których mówi nam kodeks cywilny.
CYTAT(agnieszkak34 @ 16:23) Witam w umowie jest zapisane ,że jeśli ja rezygnuję to wypłacam zadatek razy 2 a jak on to zadatek przepada lecz w tym przypadku nie ma o tym mowy gdyż zadatku nie prawda jest tam zapis ze wszelkie sprzeczności reguluje kodeks cywilny i to wszystko. Czytałam te wszystkie paragrafy i powiem szczerze nie bardzo wiem jak to się ma do mojej sprawy czego dokładnie moze rządać klient skoro według mnie nie poniósł rzadnych kosztów -wszelkie dokumenty bralam ja i ja za nie placilam jedyne co on zrobil to umówił notariusza i mial chęci do kupna . Czego on może rządać -odszkodowania ? za nie wywiązanie się z umowy jakiego rzędu są to kwoty bo może gra nie warta jest świeczki . Bardzo dziękuje za wcześniejszą odpowiedż Pozdrawiam AgaWitam, mam podobną sytuację, mialam sprzedać mieszkanie ale w dniu podpisania umowy u notariusza odstąpiłam od podpisania jej z przyczyn osobistych. Kupujący straszy mnie sądem, żąda odszkodowania, zadośćuczynienia, mimo, iż nie poniósł żadnych kosztów. Wysłał mi też pismo napisane przez adwokata, ze mam zapłacić uzgodnioną sume pieniędzy w ciągu 7 dni/ o żadnej uzgodnionej sumie nie bylo mowy w umowie, nie wiem na jakiej podstawie adwokat chce zmusic mnie do wyplacenia pieniędzy skoro nie był świadkiem uzgodnienia kosztów pomiędzy mną a kupującym. Nie było też mowy o konkretnej sumie pieniędzy, więc nie wiem ile i komu mam je przesłać oraz za co?/Umowe tak jak ty spisałam u mnie w domu. Byłam u radcy prawnego, który mnie troche pocieszył, ze kupujący musi udokumentować straty jakie poniósł licząc na kupno mojego mi cenniki kosztów sądowych i adwokackich jesli by doszlo do sprawy sądowej. Otórz podam ci koszty sądowe:CAŁY CZAS MÓWIMY O TYM, ŻE KUPUJĄCY MUSI UDOWODNIĆ STRATY NA PIŚMIE, RACHUNKACH PRZED SĄDEM, NIE WCHODZĄ W GRĘ DOMNIEMANE, WZIĘTE Z GŁOWY KOSZTY I RACZEJ DOTYCZĄ UMOWY NOTARIALNEJ:Jeśli poniósł i udowodni straty do 2000zł to koszty sądowe wynoszą 30zl............................................do 5000zł .....................................100zł............................................7500zł ..........................................250zł....................................powyżej 7500zł......................................300złJesli wynajmie adwokata to niezależnie od tego ile mu zapłaci stawka kosztów adwokackich jest wytyczona przez sąd i wynosi:do sumy strat 500zł adwokat otrzyma od ciebie sądownie zasądzone 60zł...................do 1500zł.................................................................180zł..................do 5000zł..................................................................600zł..................10000zł....................................................................1200złczyli nie są to koszty duże i muszą byś kupujący łapie się wszystkich sposobów, ma wielu kolegów prawników i adwokatów ale chyba nie zdaje sobie sprawy, ze wymuszanie na mnie zapłacenia zadośćuczynienia, nie na piśmie, nękanie mnie, straszenie to zwykłe oszustwo i wyłudzenie i mnie ktoś mógłby odpowiedzieć co mam dalej zrobić to będę wdzięczna, pozdrawiam
Umowa rezerwacyjna stanowi obustronną deklarację informującą o chęci zawarcia w przyszłości umowy przyrzeczonej. Sporządza ją podmiot chcący nabyć mieszkanie oraz właściciel nieruchomości. Umowa ta nie jest jednak dowodem zobowiązania do zawarcia w przyszłości umowy kupna-sprzedaży. Funkcja rezerwacyjna oznacza, że oferta dotycząca danej nieruchomości zostaje wyłączona
Str. głównaPobraniaUmowa przedwstępna sprzedaży działki wzór Łatwe drukowanie Możliwość edycji Możliwość wielokrotnego użytku Natychmiastowy dostęp do dokumentu Gwarancja bezpieczeństwa (jesteśmy legalnie działającą firmą) Wsparcie posprzedażowe e-mail Pismo aktualne na 2022 rok Redakcja portalu Na bieżąco monitorujemy inwestycje TBS związane z nowo budowanymi mieszkaniami, informując o nich naszych użytkowników, którzy wykupili dostęp do strefy VIP. Osoby mające dostęp do najnowszych inwestycji mają tę przewagę, że szybciej dowiedzą się o możliwości aplikowania o mieszkanie, zwiększając tym samym szanse na otrzymanie mieszkania z zasobów TBS. Adres e-mail: kontakt@